Alles Is Anders / De Limburger / 2006

Alles is anders bij Ton Engels en Egbert Derix –
De Limburger -2006
Door Paul van der Steen

Een vijftiger met rock-/bluesachtergrond gaat de muzikale samenwerking aan met een dertiger met roots in de jazz. ‘In het zuiden opklaringen’ heet de nieuwe cd van Ton Engels uit Panningen en Egbert Derix uit Horst. “Alsof je tijdens het surfen opeens de goede golf te pakken hebt.”

“We moeten echt eens wat samen gaan doen.” Hoe vaak wordt de zin niet uitgesproken bij ontmoetingen tussen muzikanten? Het is zelden als een holle frase bedoeld, maar het komt er bijna nooit van om de belofte gestand te doen. Ton Engels en Egbert Derix meenden het ook. Toch is het de vraag of het ooit van een gezamenlijk project gekomen was, als de pianist uit Horst niet een aantal van zijn cd’s had achtergelaten bij de singer-songwriter uit Helden. Engels: “Egbert stuurde me platen van het Searing Quartet. Ik luisterde en was diep onder de indruk. Instrumentale muziek, jazz, maar voor mij waren het songs waarbij ze vergeten waren om teksten te maken. Dat heb ik toen bij twee stukken gedaan. Daarna heb ik Egbert uitgenodigd om eens langs te komen. Ik dacht: of hij slaat me voor m’n bek of hij vindt het mooi. Gelukkig werd hij niet fysiek.” Derix: “Het eerste Searing-stuk waarbij Ton me een tekst liet horen, was Ludi’s lineage, een stuk dat ik ooit voor mijn zoontje heb geschreven. Inderdaad een echt liedje met een hele transparante melodie. De tekst van Ton was heel goed. Die ging ergens over. Ik hoorde meteen dat het werkte.” Daarna ging het snel. In een mum van tijd was het materiaal voor een cd klaar. Engels schreef niet alleen teksten bij bestaande composities van Derix. De twee maakten samen ook volledig nieuwe nummers. Dat het toch nog even duurde voor er een plaat werd opgenomen, kwam omdat de beoogde muzikanten, contrabassist Reyer Zwart en drummer Arthur Lijten, niet eerder beschikbaar waren.  Derix: “We hebben geen jazzplaat gemaakt. Dit is geen Searing Quartet met zang.” Engels: “Met jazz die te veel de piepknorkant op gaat, heb ik niet veel. De kunst is om een nummer heel toegankelijk te laten klinken en er toch een aantal lagen in te stoppen. De Beatles waren goed in het maken van dat soort extreem catchy deuntjes, die bij nadere bestudering behoorlijk complex in elkaar blijken te zitten. Speel Yesterday maar eens na. We are the champions van Queen. Hele voetbalstadions zingen het na, maar het zit heel ingewikkeld in elkaar. Échte musicalnummers van mensen als Gershwin of Cole Porter hebben het ook. Dat dubbele vind ik knap. Aan de bovenkant niks aan de hand. Daaronder een hele muzikale wereld.”
Derix heeft zijn sporen in de muziek al verdiend. In het verleden was hij winnaar van onder meer de prijs voor de beste compositie van de Dutch Jazz Competition en van de Jerry van Rooyen Award (met het Searing Quartet). Toch is samenwerken met Engels voor hem iets bijzonders. “Ik heb Ton altijd gevolgd, ben vaak naar concerten van Blowbeat en de Medeplichtigen geweest. In de muziek van het Searing Quartet zitten bewust en onbewust elementen van Tons muziek.”  Andersom kende Engels de muziek van Derix niet. “Ik ben wel erg alert op zaken die me een nieuwe energiepiek kunnen geven en probeer op allerlei verschillende manieren tot nieuwe muziek te komen. Niet steeds met een gitaar gaan zitten, een c-akkoord aanslaan en dan maar kijken wat er komt. Ik zie het ook als docent op de rockacademie in Tilburg. Studenten die een stuk of zes goede songs maken. Liedje zeven is ook niet slecht, maar is eigenlijk liedje twee maar dan net iets minder. Daarom moet je op zoek blijven om je grenzen te verleggen. De samenwerking met Egbert is een manier om dat te doen. Alsof je tijdens het surfen opeens de goede golf te pakken hebt.” “Alles is anders”, luidt de eerste zin die op de cd klinkt. Dat geldt niet alleen voor de muzikale setting, maar ook voor de taal. Engels zingt voor het eerst een hele plaat lang in het Nederlands. “Mensen kennen me van teksten in het Engels of in het Heldens dialect. Maar ik heb altijd al een keer in het Nederlands willen zingen. Het Engels gaat me steeds meer tegenstaan. Er zit een muur tussen het denken en het zingen. Mijn Nederlands is trouwens wel Nederlands van hier. Ik heb nu eenmaal geen keelkanker-g.” Engels en Derix hebben geen idee hoe In het zuiden opklaringen zal vallen bij het publiek. Engels: “Deze plaat is compromisloos gemaakt. Niet volgens format zus of format zo.
Van die platen heb je al zoveel. Het kan alle kanten op met deze cd. De muziekwereld is onvoorspelbaarder dan ooit.”

De cd ‘In Het Zuiden Opklaringen' wordt vanavond vanaf 20.30 uur gepresenteerd in de Tiendschuur in Horst.